HỌ QUYỀN LỰC NHẤT LỊCH SỬ TRUNG QUỐC

Lý thị – Họ hùng mạnh nhất Trung Quốc, có 12 vương triều và 60 vị Hoàng đế, trong đó có một người được tôn là ‘Thiên cổ nhất đế’ ra đời dưới họ người này.

NGUỒN GỐC RA ĐỜI

Ghi chép về nguồn gốc của họ Lý rất đa dạng và rực rỡ. Có nhiều điển tích và câu chuyện kể về khởi nguồn của họ Lý. Một trong những câu chuyện sớm nhất có giải thích rằng họ Lý có nguồn gốc từ họ Doanh, tổ tiên huyết thống là Cao Dao.

Cao Dao được sinh ra vào khoảng năm 2.220 TCN, là thủ lĩnh bộ lạc Đông Di thời thượng cổ, cùng với Nghiêu, Thuấn, Vũ được tôn vinh là một trong Tứ thánh thượng cổ.

Cao Dao làm pháp quan dưới 3 đời Đường Nghiêu, Ngu Thuấn và Hạ Vũ. Ông cùng với 1 danh thần khác là Quỳ rất có uy tín trong thời đại thiện nhượng (nhường lại ngôi vị – một phương thức thay đổi quyền thống trị trong lịch sử các triều đại phong kiến Trung Quốc) lúc bấy giờ, sở dĩ thời kỳ đó thịnh vượng cũng nhờ một phần luật lệ nghiêm minh do Cao Dao chấp pháp.

Vì được Thuấn bổ nhiệm làm Đại Lý – chức quan quản lý hình phạt, Cao Dao tri ân nên truyền lệnh con cháu lấy “Lý” (理) trong chức Đại Lý làm họ. Mà ở thời cổ đại Trung Quốc, “Lý” (理) và “Lý” (李, cũng là “Lý” trong Lý Thế Dân) có ý nghĩa tương đồng, từ đó hình thành nên họ Lý thời nay.

Trong sử sách ghi chép, tộc Lý thị từ cuối thời Thương đến Đông Chu, vẫn sống ở Dự Đông (khu vực phía Đông của tỉnh Hà Nam, Trung Quốc hiện nay). Từ thời Tiền Tần đến cuối thời Chiến Quốc, Lý thị đã di cư rộng rãi đến Sơn Tây, Hà Bắc, Thiểm Tây và những nơi khác, dần dần lan rộng khắp, trở thành họ người hùng mạnh nhất Trung Quốc.

SỰ PHÁT TRIỂN CỦA HỌ LÝ

“Bách gia tính” xếp họ Lý là họ lớn mạnh thứ 4 trong các họ người của Trung Hoa, nhưng sau này nhờ có nhiều bước tiến nhảy vọt, đặc biệt ở thời của vua Lý Thế Dân và nhà Đường, họ Lý đã vươn lên và trở thành dòng họ lớn mạnh nhất Trung Quốc.

Trong số 12 vương triều do người họ Lý sáng lập, nổi tiếng nhất chính là nhà Đường, trong số hơn 60 vị Hoàng đế, danh tiếng lớn nhất không ai khác ngoài Đường Thái Tông Lý Thế Dân.

Sau khi lên ngôi, Lý Thế Dân dốc hết sức mình trị vì đất nước, mở cửa thông thương, từ đó sáng lập ra một trong ba thịnh thế lớn của xã hội phong kiến Trung Quốc là “Trinh quan chi trị”. Nhà Đường dưới thời Lý Thế Dân là quốc gia hùng mạnh tầm cỡ thế giới.

Thời kỳ đỉnh cao của triều Đường từng phân vương (phong vương cho anh em họ hàng của Hoàng đế, địa vị chỉ đứng dưới thiên tử) dưới quy mô lớn, chỉ tính riêng những họ không cùng họ của đế vương đã trên 100, chứ chưa cần kể đến số thân vương họ Lý.

Những họ ngoại này đều được ban cho họ Lý. Thủ lĩnh của một số nước phụ thuộc hoặc là người dị vực đến nhà Đường định cư cũng được ban cho họ Lý. Theo đó, chỉ cần được Hoàng đế ban họ Lý xem như là vinh dự “nghìn năm có một”, chính thức được xem như một người trong Hoàng tộc.

Cứ như thế, sau hơn 1.000 năm phát triển, nhân khẩu họ Lý mới đạt đến quy mô bành trướng như ngày hôm nay.