PHƯƠNG PHÁP DẠY TIẾNG TRUNG GIAO TIẾP PHẢN XẠ

ĐIÊN ĐỂ NÓI ĐƯỢC LIỀN, BẠN CÓ DÁM THỬ?

CRAZY CHINESE, PHƯƠNG PHÁP ĐỂ BẠN THOÁT KHỎI PHẢN XẠ NGHE NÓI KÉM

Học theo tư duy lối mòn, chăm học đọc, chăm học viết nhưng đến khi nghe nói thì cảm thấy ngại và xấu hổ, vậy lý do tại sao chúng ta không nói được, không dám nói, đơn giản là chúng ta sợ sai, chúng ta không hiểu bản chất thực sự của giao tiếp là gì.

Vậy trước khi đi vào tìm hiểu phương pháp Crazy Chinese mà thầy Nhật Phạm nghiên cứu và đang ứng dụng thành công cho các lớp Đột phá giao tiếp chúng ta tìm hiểu qua một chút về khái niệm giao tiếp và những thứ liên quan cả nhà nhé.

Giao tiếp là gì?

Giao tiếp là một quá trình hoạt động trao đổi thông tin giữa người nói và người nghe nhằm đạt được một mục đích nào đó. Thông thường, giao tiếp trải qua ba trạng thái:

  1. Trao đổi thông tin, tiếp xúc tâm lý;
  2. Hiểu biết lẫn nhau;
  3. Tác động và ảnh hưởng lẫn nhau.

Và chúng ta quy nhỏ nó lại trong môn học của mình thì giao tiếp tiếng Trung chính là dùng các phương tiện giao tiếp như lời nói có chứa ngoại ngữ là tiếng Trung, cử chỉ hành động được quy chuẩn về mặt nhận thức để mang thông tin cho đối phương và nhận lại thông tin từ đối phương qua các bộ phận giao tiếp tai miệng hay tay chân.

Mục đích chính của giao tiếp vẫn là mang lại được nội dung mình muốn truyền tải đến cho người tiếp nhận và hiểu được những thứ đối phương đang muốn truyền sang cho mình. Đây chính là yếu tố cốt lõi mà Crazy Chinese nhắm tới.

Crazy Chinese là gì?

Crazy Chinese là phương pháp nâng cao khả năng đột phá giao tiếp của người học dựa trên nguyên tắc ưu tiên nội dung, củng cố cấu trúc và từ vựng, đẩy nhanh phản xạ, giải phóng suy nghĩ và cuối cùng là giao tiếp đỉnh cao. Phương pháp này yêu cầu người tiếp cận cần có một khối lượng từ vựng nhất định để có thể tạo nền tảng trong quá trình trao đổi thông tin để hạn chế phải sử dụng đến ngôn ngữ cơ thể. Và bây giờ tôi xin phép được trình bày sơ bộ về nguyên lý hoạt động áp dụng phương pháp này để người học và người dạy có được hiểu biết nhất định.

Một người khi giao tiếp, đối tư tư duy chủ quan của tôi,  phải đảm bảo được yếu tố nội dung, nội dung giao tiếp là yếu tố quan trọng nhất, bất kể là thông tin gì, giao tiếp với ai thì điều quan trọng chúng ta phải đảm bảo được nội dung đó được truyền ra bằng lời nói và cử chỉ để người nghe có thể nắm được nội dung cốt lõi. Nhiều người học không dám nói, ngại nói, vì cứ sợ nói sai, nói không đúng cấu trúc, gây cười cho người khác và không bao giờ chịu nói, chịu sử dụng ngoại ngữ mình đang học để chủ động giao tiếp với người bản ngữ hoặc người học cùng.

“ƯU TIÊN NỘI DUNG” trong Crazy Chinese mà tôi muốn nhấn mạnh ở đây chính là, người nói phải dung ngoại ngữ của mình đang học để tạo lời nói, phải bật được vựng chứa nghĩa thực nghĩa, có nội dung mô tả sự tình ra, không tìm được từ chuẩn, từ đúng nghĩa 100% theo não tư duy thì tìm từ gần giống và kết hợp với cử chỉ để truyền tải thông tin. Yếu cầu người giao tiếp phải chủ động đưa ra thông tin, để người nghe tiếp nhận thông tin, nếu thông tin đó khó hiểu, người nghe sẽ chủ động phân tích và suy luận, họ sẽ xác nhận lại với bạn qua việc hỏi hoặc mô tả lại điều đó. Lúc này bạn có thể xác nhận lại thông tin, vì đôi khi bạn vô tình quên không nói được, không nhớ được, nhưng khi đối phương nhắc lại, xác nhận lại thì bạn thấy được đó chính là thông tin của mình muốn truyền cho người đó. Vậy nên việc ưu tiên nội dung trong giao tiếp là bước khởi đầu quan trọng để người học mạnh dạn phát ra âm thanh chứa các từ vựng và các cấu trúc đơn giản, hoặc thậm chí đôi khi là các cấu trúc được phản xạ bằng chuyển di ngôn ngữ mà không sợ sai về cấu trúc chuẩn của ngoại ngữ mình đang học.

 

Ví dụ: Người học muốn nói
我明天在学校门口等你

Nhưng người học quên quên đi trật tự của các trạng ngữ chỉ thời gian và nơi chốn trong câu tiếng Trung thì hoàn toàn có thể cắt nhỏ thông tin ra

我等你在学校门口 =》 Nói sai về vị trí trạng từ chỉ nơi chốn vì tư duy theo ngôn ngữ mẹ đẻ (chuyển di tiêu cực),

明天 => tách rời thông tin, không đặt vào chỉnh thể của câu

Người nghe lúc đó có thể sẽ xác nhận lại thông tin bằng một câu đúng 我明天在学校门口等你 hoặc bạn có thể chủ động yêu cầu người nghe xác nhận lại thông tin đúng và tất nhiên họ sẽ dùng một cấu đúng hoàn chỉnh về mặt thông tin và cấu trúc để xác nhận.

 

Đến đây, chúng ta phải sử dụng luôn kỹ thuật “ CỦNG CỐ CẤU TRÚC, TỪ VỰNG“, nếu việc xác nhân của họ rõ ràng làm bạn hiểu, thì nó sẽ giúp bạn tích lũy được thêm từ vựng và cấu trúc chuẩn của người bản địa, ghi nhớ sâu thông tin nhờ sự ấn tượng mạnh, tất nhiên người học cũng có thể phải cố gắng ghi nhớ, sao chép và luyện tập để sử dụng lại kiến thức mà mình được lĩnh hội qua việc xác nhận của người bản địa. Với kinh nghiệm của bản thân mình, tôi có thể  khẳng định rằng một lần như thế này giúp các bạn giữ lại trong bộ nhớ lâu hơn bất thứ cách nào để nhớ từ vựng cấu trúc. Chúng ta tận dụng sự xác nhận và chỉnh sửa của người nghe cho mình là đúng thì hãy cố gắng để nhớ luôn bộ cấu trúc và từ vựng đó, để lần sau khi muốn truyền tải ý này, không phải vò đầu bứt tóc nữa. Nhưng trong trường hợp bạn khá mơ hồ về ý người ta xác nhận, hãy xác nhận lại một lượt nữa với họ về nội dung chi tiết, sau đó thì củng cố luôn cho bạn thân mình. Kỹ năng phán đoán, phân tích ở đây cũng cần được áp dụng, nhiều khi, các bạn phải dựa vào bối cảnh giao tiếp, các từ cơ bản để đoán ra ý họ truyền tải.

 

Ví dụ:

Người nghe lúc đó có thể sẽ xác nhận lại thông tin bằng một câu đúng 我明天在学校门口等你 hoặc bạn có thể chủ động yêu cầu người nghe xác nhận lại thông tin đúng và tất nhiên họ sẽ dùng một cấu đúng hoàn chỉnh về mặt thông tin và cấu trúc để xác nhận. Từ bước này chúng ta sẽ ứng dụng giai đoạn củng cố cấu trúc đã được học nhưng không nhớ bằng cách dành thời gian sau khi giao tiếp để phân tích lại nội dung cấu trúc trên:
Khi muốn biểu đạt một hành động nào đó xảy ra ở đâu vào khoảng thời gian nào thì trạng ngữ chỉ thời gian và nơi chốn đều đứng trước động từ, cụ thể hơn nữa là trạng ngữ chỉ thời gian sẽ đứng trước trạng ngữ chỉ nơi chốn và mô tả nơi chốn sẽ gắn liền với giới từ .
Chúng ta cần củng cố một cấu trúc:  S+ time ++ P + V + O và ghi nhớ thông tin này để áp dụng cho các trường hợp giao tiếp sau này.

 

 

“ĐẨY NHANH PHẢN XẠ” muốn làm được điều này, chúng ta cần giao tiếp nhiều, cần tiếp cận với nguồn ngôn ngữ mình đang học nhiều. Với các bạn không có điều kiện gặp gỡ nhiều người bản xứ cũng đừng quá sợ, bởi với tiếng Trung, có hàng trăm nghìn người Việt Nam có thể nói được như người Trung Quốc từ phát âm, ngữ điệu, tính tự nhiên và trôi chảy. Các bạn có thể sinh hoạt ở các câu lạc bộ, trao đổi với bạn bè hoặc có thể tham gia các khóa học tăng cường kỹ năng giao tiếp,luyện nghe nói phản xạ của mình thân mình. Việc xem phim nhiều cũng là cách chúng ta luyện nghe, luyện phản xạ nghe và tắm ngôn ngữ, học cách bắt chước. Ở Crazy Chinese, ĐẨY NHANH PHẢN XẠ NGHE NÓI” tác giả đang áp dụng đó chính là tạo chủ đề, đối đáp 1-1, chất vấn liên tục với các câu hỏi có liên quan đến nhau, câu hỏi sau dựa vào nội dung câu trả lời của người học để thiết lập, yêu cầu các bạn học viên cần luôn ở tư thế phải nghe liên tục, nói liên tục để phản xạ dần với việc nghe nhanh, nói nhanh và trả lời nhanh. Bằng cách này, học sinh sẽ tập cách nghĩ tiếng Trung, nói tiếng Trung, không được có tư tưởng dịch ở trong đầu nữa. Mới đầu học viên rất sợ, vì phải nghe người khác nói nhanh và nhiều, nhưng dần dần kết hợp với các kỹ năng khác được học trong Crazy Chinese thì rất thích thú vị nghe nói khá lên rất nhiều.

 

Ví dụ:

Người hướng dẫn ( người dạy) sẽ đặt một câu hỏi cốt lõi cho chủ đề trao đổi và bắt đầu xoay quanh câu trả lời của người trả lời để triển khai câu hỏi tiếp theo.
Chẳng hạn
你在哪里买这本书?

书店

哪个书店?- 那家书店在哪里?-书店里还卖什么?

学校的- A教学楼的旁边- 还卖书包,尺子等学习用品

哪所学校- 教学楼左边是什么- 那里的书包质量如何?

Khi các bạn nhìn vào những câu hỏi đáp này đều nhận ra câu hỏi sau có liên quan đến câu trả lời phía trước, có sự logic mật thiết để tạo ra một mạch giao tiếp hoàn chỉnh nhưng giúp người dạy đánh giá được khả năng phản xạ của người học và người học cũng liên tục phản xạ một cách có hệ thống, thể hiện sự hiểu của mình. Đây là cách học và đánh giá chân thực nhất để đạt được hiểu quả giao tiếp thay vì chỉ kiểm tra đơn giản, máy móc, học thuộc, diễn thuyết như có sự chuẩn bị sẵn. Cách dạy và học này cũng làm cho kiến thức học được liên kết từ đầu đến thời điểm học thay vì chỉ đánh giá ở một bài học nhất định.

 

 

GIẢI PHÓNG SUY NGHĨ” là cách hay nhất để chúng ta luyện nghe nói, với các chủ đề trao đổi, luôn luôn ở trong tư thế giải phóng suy nghĩ, giải phóng quan điểm, trình bày và nói rõ quan điểm, ở phần này, các bạn sẽ được học cách đưa ra vấn đề, giải thích vấn đề, thuyết trình vấn đề với lối trình bày khoa học. Các bước trình bày như thế nào. GIẢI PHÓNG SUY NGHĨ cũng áp dụng nguyên tắc nội dung, chúng ta bằng mọi cách phải nói ra được suy nghĩ, bỏ qua ngữ pháp phức tạp, bỏ qua cấu trúc rườm ra, cắt gọn, chia nhỏ câu để câu nói được mạch lạc, trôi chảy. Người học sẽ được luyện kĩ năng chia nhỏ câu nói học thuật thành các câu nói trong giao tiếp và tiếp cận với lối nói khẩu ngữ qua các tài liệu được cung cấp bổ sung.

Khi chúng ta đã học được cách ƯU TIÊN NỘI DUNG TRONG GIAO TIẾP; CỦNG CỐ TÍCH LŨY CẤU TRÚC, TỪ VỰNG; ĐẨY NHANH PHẢN XẠ; GIẢI PHÓNG SUY NGHĨ thì rõ ràng chúng ta sẽ chuyển sang được GIAO TIẾP ĐỈNH CAO . Đây là mốc cuối cùng sau thời gian luyện tập và rèn luyện. Chúng ta sẽ hoàn hảo trong cách sử dụng từ vựng, cấu trúc, lối nói chuyên dụng cho các trường hợp….. Từ giai đoạn đầu chỉ đảm bảo nội dung được truyền ra, về sau là nội dung truyền ra với tính tiêu chuẩn cao, đúng với phong cách của người bản ngữ.

Crazy Chinese khuyến khích các bạn chủ động, vượt qua nổi sợ hãi, tự tin trình bày, trao đổi và truyền thông tin.

Crazy Chinese yêu cầu các bạn chủ động, chăm chỉ, kiên trì và áp dụng chặt chẽ các phương pháp cấu thành.

Crazy Chinese yêu cầu bạn cần có đam mê, cần có mục đích rõ ràng và sự quyết tâm.

Trên đây là bài viết tóm lược về phương pháp Crazy Chinese mà thầy Nhật Phạm- giám đốc học thuật của Hệ thống Hoa ngữ Học tiếng Trung Quốc mỗi ngày nghiên cứu phát triển và ứng dụng tại các khóa học tiếng Trung tại các trung tâm tiếng Trung của hệ thống, chúng tôi muốn nhắn gửi với các bạn đang học tiếng Trung rằng, hãy bỏ qua cách học cũ, đừng đổi lỗi cho năng khiếu, hãy đổi lỗi cho sự tư duy, phương pháp của chính mình. Môi trường tốt, phương pháp chuẩn, làm nên sự thành công. Hãy tự tin với chính bản thân mình và đừng quên tìm kiếm những đơn vị đào tạo chuyên nghiệp, uy tín để chọn mặt gửi vàng.

 

Nguồn tham khảo đến từ bài viết ” Crazy Chinese – phương pháp đột phá học giao tiếp tiếng Trung” của Nhật Phạm- giám đốc học thuật của hệ thống






    Bài viết liên quan